Village Institues and Imam Hatip Schools in the Context of Political and Ideological Approaches to Education Eğitime Siyasi ve İdeolojik Yaklaşımlar Bağlamında Köy Enstitüleri ve İmam Hatip Okulları
Abstract
The main policy of the national education is to train people who have the qualifications that the state needs. Educational practices are influenced by social and political changes. However these changes would damage the permanency of the education when they are consistent. When we look at the history of Turkish education; institutions affected by the political fluctuions such as public houses, village institutes, Quran courses, Imam Hatip High schools draw attention. With this article, village institutes and religious schools which are affected by the ideological-political approaches will be discussed with this aspect. Also the claims about closure of village institutes on account of political anxiety and opening the Imam Hatip High schools, as an indicator of anti-regime, will be discussed. Two institutes affected by the shifting winds of the politics will be evaluated.
Eğitimin uzak hedefi olarak belirlenen devletin eğitim politikasını şekillendirdiği esas nokta, devletin ihtiyacı olan nitelik ve donanımlara sahip olan iyi insan iyi vatandaş yetiştirmektir. Bu hedefler doğrultusunda da eğitim uygulamalarının sosyal ve siyasal değişimlerden etkilenmemesi mümkün görünmemektedir. Ancak bu değişimlerin sürekli olması eğitimde istikrarı zedeler. Türk eğitim tarihine baktığımızda Türkiye’deki siyasi dalgalanmalardan etkilenen; halk evleri, köy enstitüleri, Kur’an kursları, İmam Hatip Liseleri gibi kurumlar dikkat çekmektedir. Bu makaleyle ideolojik- siyasi yaklaşımların etkilediği iki kurum olan köy enstitüleri ve imam hatipler bu yönleriyle ele alınacaktır. Yapılan bu çalışmayla ayrıca, köy enstitülerinin kapatılma sebebinin, siyasi kaygılarla ve rejim aleyhtarlığının göstergesi olarak İmam Hatiplerin açıldığı yönündeki iddialar tartışılarak, siyasetin yön değiştiren rüzgârlarından etkilenen bu iki kurum bu açıdan değerlendirilecektir.
Keywords:
References
- Ayhan, Halis, Türkiye’de Din Eğitimi, Dem Yay., 3. Baskı, İstanbul, 2014.
- Baloğlu, Zekâi, Türkiye’de Eğitim Sorunlar ve Değişime Yapısal Uyum Önerileri, Türk Sanayicileri ve İş Adamları Derneği (TÜSİAD), İstanbul 1990.
- Başaran, Mehmet, “Köy Enstitülerinin Kapanışı ya da Karşı Devrim Süreci”, Kuruluşunun 60. Yılında Köy Enstitüleri, Atatürkçü Düşünce Derneği Bulancak Şubesi Basımevi, Bulancak 2000.
- Başaran, Mehmet, Özgürleşme Eylemi Köy Enstitüleri, Cumhuriyet Kitapları, 6. Baskı, İstanbul 2010.
- Cebeci, Suat, Din Eğitimi Bilimi ve Türkiye’de Din Eğitimi, Akçağ Yay., 2. Baskı, Ankara 2005.
- Çavdar, Ramazan, “Köy Enstitüleri Kapatılmalıydı”, Kuruluşunun 70. Yılında Bir Toplumsal Değişim Projesi Olarak Köy Enstitüleri Sempozyumu, Çapa Matbaacılık, İstanbul 2010.
- Çoban, Ahmet, “Öğretmen Yetiştirme Politikası Olarak Köy Enstitüleri Örneğinin İncelenmesi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, C. 19, S. 2, ss. 449- 458.
- Dündar, Ali, “Köy Enstitüleri”, Kuruluşlarının 60. Yılında Köy Enstitüleri, Atatürkçü Düşünce Derneği Bulancak Şubesi Basımevi, Bulancak 2000.
- Dündar, Can, Köy Enstitüleri, İmge Kitabevi, 7. Baskı, İstanbul 2008.
- Erden, Münire, Eğitim Bilimlerine Giriş, Arkadaş Yayınevi, Ankara 2007.
- İlker, Engin Çınar, Köy Enstitüsünden Günümüze Bir Öğretmen, Beyaz Yayınları, İstanbul 2003.
- Kartal, Sadık, “Toplum Kalkınmasında Farklı Bir Eğitim Kurumu: Köy Enstitüleri”, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. 4 S. 1, ss. 23-36.
- Kaya, Gazanfer, “Köy Enstitülerinin Sonlanmasında CHP’nin Konumu”, Kuruluşunun 70. Yılında Bir Toplumsal Değişim Projesi Olarak Köy Enstitüleri Sempozyumu, Çapa Matbaacılık, İstanbul 2010.
- Koç, Nurgün, Türk Kültür Tarihi İçerisinde Köy Enstitüleri, İdeal Yayıncılık, İstanbul 2013.
- Korukçu, Adem, “İmam Hatip Liseleri”, Din Eğitimi El Kitabı, Grafiker Yay., Ankara 2012.
- Öcal, Mustafa, Tanıkların Dilinden Cumhuriyet Dönemi Din Eğitimi ve Dini Hayat, Ensar Neşriyat, İstanbul 2008.
- Öcal, Mustafa, Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Din Eğitimi, Düşünce Kitap, İstanbul 2011.
- Öcal, Mustafa, “İmam Hatip Liselerinde Din Eğitimi”, Din Eğitimi (Ed. Mustafa Köylü ve Nurullah Altaş), Ensar yay., İstanbul, 2014.
- Özkan, Salih, Türk Eğitim Tarihi, Nobel Yay., Ankara, 2008.
- Öztürk, Emine, Cumhuriyet Dönemi Aydın Kimliği, Sekülerleşme ve Köy Enstitüleri, Rağbet Yay., İstanbul, 2012.
- Sarpkaya, Ruhi, “Köy Enstitülerinden Sonra İmam Hatip Liseleri”, Toplum ve Demokrasi, 2 (3), 2008, ss. 1-28.
- Şeren, Mehmet, “Köye Öğretmen Yetiştirme Yönüyle Köy Enstitüleri”, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. 28, S. 1, ss. 203-226.
- Şimşek, Ali, Mesleki ve Teknik Eğitimin Yeniden Yapılandırılması, Türk Sanayicileri ve İş Adamları Derneği (TÜSİAD), İstanbul 1999.
- Tonguç, Engin, Köy Enstitülerini Anlamak”, Kuruluşunun 60. Yılında Köy Enstitüleri, Atatürkçü Düşünce Derneği Bulancak Şubesi Basımevi, Bulancak 2000.
- Uygun, Selçuk, Tanıkların Dilinden Bir Dönem Öğretmen Okulları (İlköğretmen Okulları ve Köy Enstitüleri, MEB Yayınları, Ankara, 2007.
- Cumhuriyet Halk Partisi 7. Büyük Kurultay Kararları, https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/e_yayin.eser_bilgi_q?ptip=SIYASI%20PARTI%20YAYINLARI&pdemirbas=197603391 (Erişim tarihi: 1.11.2016).
- Tevhid-i Tedrisat Kanunu, http://mevzuat.meb.gov.tr/html/110.html (Erişim tarihi: 1.11.2016).
- 21.09.1990 Tarihli Milliyet Gazetesi, http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Arsiv/1990/09/21, (Erişim tarihi: 1.11.2016).
- 15. Milli Eğitim Şûrası Kararları, http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2014_10/02113559 _15_sura.pdf (Erişim tarihi: 2.11. 2016).