Usûlü’l-İftâ ve Âdâbuhû, Muhammed Takî el-Osmânî Uṣūl al-iftā’ wa-ādābuhu, Muḥammad Taqī ‘Us̱mānī Usûlü’l-İftâ ve Âdâbuhû, Muhammed Takî el-Osmânî
الملخص
Usulü’l-iftâ eserleri genel olarak müftünün fetva verirken, müsteftînin ise fetva isterken uyması gereken kurallar bütününe dair kaleme alınan eserlerdir. Takiyyüddin el-Osmânî’nin Usulü’l-iftâ ve âdâbuhû isimli eseri de bu literatürün son dönem örnekleri arasındadır. Eser, müellifin üniversitede ders verirken hazırladığı ders notlarının bir araya getirilmesiyle oluşmuştur. Fetvanın lügavî ve ıstılahî anlamlarına değinen Osmânî, fetvayı şer’î, fıkhî ve cüz’î olmak üzere üç kısımda incelemiştir. Şer’î fetva, Hz. Peygamber döneminde ortaya çıkan bir olay veya sorulan soru karşısında Kitap veya Sünnet’le sabit olan hükümler olarak tavsif edilmekte ve ilgili âyet ve hadisler örnek olarak verilmektedir. Fıkhî fetva, fakihin füru fıkıhtaki mesâili detaylandırırken ulaşmış olduğu hükümdür. Cüz’î fetva ise muayyen bir olay karşısında sorulan sorunun küllî olan fıkhın cüz’î bir konuma indirilerek cevaplanmasıdır
Usulü’l-iftâ eserleri genel olarak müftünün fetva verirken, müsteftînin ise fetva isterken uyması gereken kurallar bütününe dair kaleme alınan eserlerdir. Takiyyüddin el-Osmânî’nin Usulü’l-iftâ ve âdâbuhû isimli eseri de bu literatürün son dönem örnekleri arasındadır. Eser, müellifin üniversitede ders verirken hazırladığı ders notlarının bir araya getirilmesiyle oluşmuştur. Fetvanın lügavî ve ıstılahî anlamlarına değinen Osmânî, fetvayı şer’î, fıkhî ve cüz’î olmak üzere üç kısımda incelemiştir. Şer’î fetva, Hz. Peygamber döneminde ortaya çıkan bir olay veya sorulan soru karşısında Kitap veya Sünnet’le sabit olan hükümler olarak tavsif edilmekte ve ilgili âyet ve hadisler örnek olarak verilmektedir. Fıkhî fetva, fakihin füru fıkıhtaki mesâili detaylandırırken ulaşmış olduğu hükümdür. Cüz’î fetva ise muayyen bir olay karşısında sorulan sorunun küllî olan fıkhın cüz’î bir konuma indirilerek cevaplanmasıdır