Is “Islamic Fundamentalism” Possible? Is “Islamic Fundamentalism” Possible?
Öz
Fundamentalizm, Hıristiyan teolojisine ait “bin yıl” inanışının ABD’de 19. Yüzyıl sonlarında yaygınlaşmasıyla birlikte gelişen dini, Protestan hareketidir. Günümüzde fundamentalizm ifadesi, Batılı ve Batı yanlısı medya organlarında, bazen gizli bazen de açık çirkin, hoşgörüsüz, şiddet yanlısı ve fanatiklikle eş anlamlı olarak İslam’ı anlatmak için kullanılmaktadır. O kadar ki bir Müslümanın Müslüman olduğunu kabul etmesi fundamentalist diye nitelendirilme tehlikesini de beraberinde getirmektedir. Bu yazıda biz, tarihsel ve kültürel arka planına bakmak kaydıyla Batılı bir fenomen olan fundamentalizm ile İslam arasında bir münasebetin kurulup kurulamayacağını irdeleyeceğiz.
Fundamentalism is the religious Protestant movement that developed upon the spreading of the “millennium” belief, which belongs to the Christian theology, in the USA towards the end of 19th century. Nowadays the word “fundamentalism” is used, sometimes explicitly and sometimes implicitly, to refer to Islam as an equivalent of intolerance, proviolence and fanaticism. This propaganda is so great that recognition of Islam by a Muslim raises the risk for him to be qualified as fundamentalist. In this essay, we will interrogate whether it is possible or not to establish a relation between fundamentalism, which is a western phenomenon, and Islam by examining historical and cultural background of the both.
Anahtar Kelimeler:
Fundamentalizm, Hristiyanlık, İslam, Fanatizm, Radikalizm
Fundamentalism, Christianity, Islam, Fanaticism, Radicalism
Referanslar
- Akbar, S. Ahmed, Post-Modernizm ve İslam, tr, O. Ç. Deniztekin. İstanbul. Cep-Düşün, 1995.
- Alan Macfarlane, Kapitalizm Kültürü, tr. R. H. Kır, İstanbul, Ayrıntı Yay. , 1993.
- Alain Touraine. Modernliğin Eleştirisi, tr. , Hülya Tufan, İstanbul, Y. K. Y. , 1995. .
- Anthony Giddens, Modernliğin Sonuçları, tr. E. Kuşdil, İstanbul, Ayrıntı Yay. , 1994,
- Encyclopedia Ana Britanica, V. 4. - 9. -18, Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopedia Britannica, 2008.
- Ernest Gellner, Uluslar ve Ulusçuluk, tr. B. E. Behar – G. G. Özdoğan, İstanbul, İnsan Yay. , 1992.
- Gilles Kepel, Tanrı’nın İntikamı, tr. S. Kırmız, İstanbul, İletişim Yay. , 1992.
- Madan Sarup. Post-Yapısalcılık ve Post-Modernite. tr. ,A. B. Güçlü, Ankara, Ark Yay. , 1995.
- Oliver Roy, Siyasal İslamın İflası, tr. C. Akalın, İstanbul, Metis Yay. , 1994.
- Samir Amin, Avrupa Merkezcilik, tr. M. Sert, İstanbul, Ayrıntı Yay. , 1993.
- The Holly Quran.