e-ISSN: 2148-8134
p-ISSN: 2148-5631
Başlangıç: 2014
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı

Araştırma

  1. Ana Sayfa
  2. Arşiv
  4. Araştırma

İslam Ceza Hukuku Bağlamında Büyücülük Suçu Crime of Witchcraft in the Context of Islamic Criminal Law

Yusuf Erdem GEZGİN Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Temel İslam Bilimleri Bölümü İslam Hukuku Anabilim Dalı 0000-0002-0221-8965

DOI:

10.30523/mutefekkir.848019

Nasıl Atıf Yapılır

Gezgi̇N, Yusuf Erdem . "İslam Ceza Hukuku Bağlamında Büyücülük Suçu". . Mütefekkir 7/14 (2020), 467-483. https://doi.org/10.30523/mutefekkir.848019

Zotero Mendeley EN EndNote

Öz

İslam ceza hukuku bağlamında büyücülük konusunun ele alındığı bu çalışmada ilgili suçun uhrevi boyutundan ziyade dünyevi ceza boyutu değerlendirilmiştir. Pozitif ceza hukukunda büyücülüğün cezası sadece halkın dini duygularını istismar ve nitelikli dolandırıcılık gibi unsurlar üzerinden değerlendirilmektedir. Halbuki İslam ceza hukukunda konunun bağlamı direk fâilin gerçekleştirdiği büyü fiilidir. Bu kapsamda ilk olarak büyücülük ve büyü ile ilgili kavramsal bir çerçeve sunulmuş; çalışmanın temel problemi ele alınmıştır. Akabinde gerek fıkıh mezhepleri gerek ilgili mezheplerin mensup oldukları kelâm otoritelerine göre büyünün hakikat veya hayal olmasıyla ilgili mahiyet tartışmaları değerlendirilmiştir. Ayrıca büyücülüğün fıkhî hükümleri kapsamında mezheplerin görüşleri ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Tabiatıyla ceza hukuku bağlamında bir hüküm verebilmek için kavram analizi, problemin mahiyeti ve fıkhî hükümlerin ele alınması zaruridir. Büyücülüğün mahiyeti ve fıkhî hükmü konusunda bir neticeye ulaştıktan sonra ceza hukuku bağlamında görüşler ifade edilmiştir. Neticede ulaşılan sonuç ve değerlendirmeler ile çalışma araştırmacılara sunulmuştur.

In this study, which the subject of sorcery/witchcraft in the context of Islamic criminal law is evaluated in, the worldly punishment dimension of the relevant crime was looked into rather than the afterlife dimension of the crime. In secular criminal law, the punishment of witchcraft is assessed only on factors such as exploiting the religious feelings of the people and qualified fraud. However, in Islamic criminal law, the context of the subject is the act of witchcraft performed directly by the perpetrator. In this context, we first presented a conceptual framework about witchcraft. Then we evaluated the arguments of both fiqh sects and theology sects about whether magic is real or imaginary. In addition, within the scope of the fiqh provisions of sorcery, the views of the sects have been discussed in detail. Naturally, in order to make a judgment in the context of criminal law, it is essential to analyze the concept, the nature of the problem and the judicial provisions. After reaching a conclusion about the nature and fiqh judgment of witchcraft, opinions were expressed in the context of criminal law. Eventually, the study was presented to the researchers with the results and evaluations reached.

Anahtar Kelimeler:

İslam Ceza Hukuku, Sihir, Büyü, Had, Ta‘zir.
Islamic Criminal Law, Magic, Witchcraft, Hadd, Ta‘zir

Referanslar

  • Ahmed b. Hanbel. Müsned. thk. Şuayb el-Arnaût, Âdil Mürşid vd. Müessesetü’r-Risâle, 1421.
  • Kur’ân-ı Kerîm Meâli. çev. Halil Altuntaş - Muzaffer Şahin. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 3. Basım, 2009.
  • Atmaca, Veli. Hadislerde Rukye Hz. Peygamber ve Sahabenin Uygulamaları Işığında Şifa Hadisleri. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2019.
  • Aynî, Ebû Muhammed Bedreddin Mahmûd b. Ahmed b. Musa Hanefi. Umdetü’l-kârî şerhu sahîhi’l-Buhârî. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, ts.
  • Bâli, Vahîd b. Abdüsselam. es-Sârimu’l-bettâr fî’t-tesaddî li’s-seharat’il-eşrâr. Mısır, 21. Basım, 2008.
  • Begavî, Ebû Muhammed Muhyissünne el-Hüseyn b. Mes‘ûd b. Muhammed el-Ferrâ’. Meʿâlimü’t-tenzîl. 8 Cilt. Riyad: Dâru’s-Selâm, 1997.
  • Begavî, Ebû Muhammed Muhyissünne el-Hüseyn b. Mes‘ûd b. Muhammed el-Ferrâ’. Şerhu’s-sünne. 15 Cilt. Beyrut: Mektebetü’l-Îslâmî, 1983.
  • Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyin b. Ali. es-Sünenü’l-kübrâ. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2003.
  • Beyzâvî, Ebû Saîd Nasîruddîn Abdullah b. Ömer b. Muhammed. Envâru’t-tenzîl ve esrâru’t-te’vîl. 5 Cilt. Beyrut, 1998.
  • Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhîm Cu’fî. Sahîhü’l-Buhârî. 9 Cilt. Beyrut: Dâru Tavkı’n-Necât, 2001.
  • Buhûtî, Mansur b. Yûnus. Keşşâfü’l-kınâ‘ an metni’l-İknâ’. 6 Cilt. Riyad: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2003.
  • Buhûtî, Mansur b. Yûnus. Şerhu münteha’l-irâdât. 3 Cilt. Kahire: Alemü’l-Kütüb, 1993.
  • Bukeyrî, Ahmed Fethî Muhammed Abdüllatif. Ahkâmu’l-müte‘allika bi’s-sihr ve’s-sehara fi’l-fıkhi’l-İslâmî. Kuala Lumpur: Câmiatu’l-Medîne el-Âlemiyye, 2016.
  • Cemel, Süleyman b. Ömer b. Mansûr el-Ezherî. Fethu’l-Vehhâb bi tavzîh-i şerhi menheci’t-tullâb. Kahire: Darü’l-Fikr, 1994.
  • Cessâs, Ebû Bekr Ahmed b. Alî Râzî. Ahkâmü’l-Kur’ân. 3 Cilt. Beyrut, 1994.
  • Cüveynî. Nihâyetü’l-matlab fî dirâyeti’l-mezheb. thk. Abdülazîm Mahmûd ed-Dîb. 20 Cilt. Dârü’l-Minhâc, 2007.
  • Çelebi, İlyas. “Sihir”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim 17 Nisan 2020. https://islamansiklopedisi.org.tr/sihir
  • Çelebi, İlyas. “Vefk”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Erişim 19 Nisan 2020. https://islamansiklopedisi.org.tr/vefk
  • Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş’as b. İshak el-Ezdi. Sünenü Ebî Dâvûd. thk. Şuayb el-Arnaût, Muhammed Kâmil. 7 Cilt. Dârü’r-Risâleti’l-Âlemiyye, 2009.
  • Hâkim Nîsâbûrî, Ebû Abdullah İbnü’l-Beyyi’ Muhammed. el-Müstedrek ale’s-sahîhayn. thk. Mustafa Abdülkâdir Atâ. 4 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1411.
  • Hattâb, Ebû Abdullah Muhammed b. Muhammed Abdurrahmân el-Mağribî. Mevâhibü’l-celîl li şerh-i muhtasari’l-Halîl. 6 Cilt. Beyrut: Darü’l-Fikr, 1992.
  • İbn Âbidîn, Muhammed Emin b. Ömer b. Abdülaziz ed-Dımaşkî. Reddü’l-muhtâr ale’d-Dürri’l- muhtâr şerhu Tenviru’l ebsâr. Beyrut: Darü’l-Fikr, 1992.
  • İbn Hacer, Ebü’l-Fazl Şihâbüddîn Ahmed b. Alî b. Muhammed. Fethü’l-bârî şerhu sahîhi’l-Buhârî. Beyrut, 1960.
  • İbn Hazm, Ebû Muhammed b. Ali b. Ahmed b. Saîd ez-Zahiri. Muhallâ bi’l-âsâr. 12 Cilt. Beyrut: Darü’l-Fikr, 1934.
  • İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn Abdullah b. Ahmed b. Muhammed b. Kudâme Cemmâîlî Makdisî. el-Muğnî. 10 Cilt. Mektebetü’l-Kâhire, 1968.
  • İbn Manzûr, Muhammed b. Mükerrem. Lisânu’l-‘Arab. 15 Cilt. Beyrut: Daru Sadr, 1993.
  • İbn Müflih, Ebû İshâk Burhânüddîn İbrâhîm b. Muhammed b. Abdillâh er-Râmînî ed-Dımaşkî. el-Mübdi‘ fî şerhi’l-Mukni‘. 8 Cilt. Beyrut, 1997.
  • İbn Nüceym, Zeynülâbidîn b. İbrahim, b. Muhammed. el-Bahru’r-râik şerhu Kenzü’d-dekâik. 8 Cilt. Kahire: Daru’l-Kitâbi’l-İslâmi, 2. Basım, 2000.
  • İbn Rüşd el-Cedd, Ebü’l-Velîd Muhammed b. Ahmed. el-Beyân ve’t-tahsîl ve’ş-şerh ve’t-tevcîh ve’t-ta‘lîl li mesâili’l-müstahrece. 20 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Garbi’l-İslâmî, 1988.
  • İbn Teymiyye, Takiyyuddin Ahmed b. Abdulhalim. Mecmû‘u’l-fetâvâ. Riyad: Mecma‘ melik Fahd li tabâati’l-mushafi’ş-şerîf, 2005.
  • İbnu’l-Hümâm, Kemalüddin Muhammed b. Abdulvâhid. Şerhu Fethu’l-Kadîr. 10 Cilt. Beyrut: Darü’l-Fikr, 2003.
  • Kâdî Abdülcebbâr, Ebü’l-Hasen Kâdı’l-kudât Abdülcebbâr b. Ahmed b. Abdilcebbâr el-Hemedânî. Tenzîhü’l-Kurʾân ʿani’l-metâʿin. Kahire, ts.
  • Kal‘acî, Muhammed Revvâs - Kuneybî, Hâmid Sâdık. Mu‘cemu luğati’l-fukahâ. Beyrut: Dâru’n-Nefâis, 1985.
  • Karâfî, Ebü’l-Abbâs Şihâbüddîn Ahmed b. İdrîs b. Abdirrahmân el-Mısrî. Envârü’l-burûk fî envâ‘i’l-fürûk. 6 Cilt. Beyrut, 2014.
  • Karâfî, Ebü’l-Abbâs Şihâbüddîn Ahmed b. İdrîs b. Abdirrahmân el-Mısrî. ez-Zahîra. 14 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Garbi’l-İslâmî, 1994.
  • Kaya, Aydın. Kur’an’da Mâhiyet Açısından Sihir-Mucize Karşılaştırması. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2015.
  • Mahallî, Celâlüddîn Muhammed b. Ahmed. Şerhu’l-Mahallî ale’l-Minhâc, (Amîra ve Kalyûbî hâşiyeleriyle birlikte). 4 Cilt. Beyrut: Darü’l-Fikr, 1995.
  • Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd el-Mâtürîdî es-Semerkandî. Kitâbu’t-Tevhîd. Mısır, ts.
  • Mâverdî, Ebu’l-Hasan Ali b. Muhammed b. Habib. el-Hâvi’l-kebîr. thk. Ali Muhammed Muavvız. 19 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1999.
  • Merdâvî, Alâuddîn Ebü’l-Hasan Ali b. Süleyman. el-İnsâf fî marifeti’r-râcih ani’l-hilâf alâ mezhebi’l-İmam Ahmed. 12 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, 2. Basım, ts.
  • Mevvâk, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yûsuf b. Ebi’l-Kâsım el-Abderî el-Gırnâtî. et-Tâc ve’l-iklîl li-muhtasari Halîl. 8 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1994.
  • Müslim, b. Haccac Ebu’l-Hüseyn el-Kuşeyrî. el-Câmiu’s-Sahîh. I-V Cilt. Beyrut: Dâru ihyâi’t-türâsi’l-arâbî, ts.
  • Nevevî, Ebû Zekeriyya Yahya b. Şerif b. Mürî. el-Mecmû‘ şerhu’l-Mühezzeb (Fethu’l-‘azîz ve Telhîsu’l-habîr ile Sübkî’nin ve Mutî‘î’nin tekmileleri ile birlikte). Beyrut: Darü’l-Fikr, ts.
  • Nevevî, Ebû Zekeriyya Yahya b. Şerif b. Mürî. Ravdatu’t-Tâlibîn ve Umdetu’l-Muttakîn. 12 Cilt. Beyrut: el-Mektebetü’l-Îslâmî, 1991.
  • Rafii, Ebü’l-Kasım Abdülkerîm b. Muhammed b. Abdilkerîm Kazvînî. Fethü’l-azîz fî şerhi’l-vecîz. 12 Cilt. Beyrut: Darü’l-Fikr, ts.
  • Ruhaybânî, Mustafa b. Sa‘d b. Abduh es-Suyûtî. Metâlibu uli’n-nuhâ fî şerhi Ğâyeti’l-muntehâ. 6 Cilt. Dımaşk: el-Mektebetü’l-Îslâmî, 1994.
  • Sa‘dî Ebû Habîb. Kâmûsu’l-fıkhî luğaten ve ıstılâhen. Dımaşk: Darü’l-Fikr, 2. Basım, 1988.
  • Sa‘îdî, Huseyn Cüley‘ab. es-Sihr hakîkatuhû ve hukmuhû, ts.
  • Seyyid Ahmed Efendi - Seyyid Hâfız Mehmed b. Ahmed el-Gedûsî. Netîcetü’l-fetâvâ Şeyhülislam Fetvaları. thk. Süleyman Kaya vd. İstanbul: Klasik, 2014.
  • Şâfiî, Ebû Abdullah Muhammed b. İdris b. Abbas. el-Ümm. 8 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Marife, 1410.
  • Şevkânî, Muhammed b. Ali. Seylü’l-cerrâr el-mütedeffik ʿalâ hadâʾiki’l-Ezhâr. 1 Cilt. Beyrut: Daru İbn Hazm, ts.
  • Şîrâzî, Ebû İshâk Cemâlüddîn İbrâhîm b. Alî b. Yûsuf. el-Mühezzeb. 3 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, ts.
  • Tanyu, Hikmet. “Büyü”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim 17 Nisan 2020. https://islamansiklopedisi.org.tr/buyu
  • Tehânevî, Muhammed b. A‘la b. Ali el-Fârukî el-Hanefî. Keşşâf ıstılâhâti’l-funûn. 2 Cilt. Beyrut: Mektebetu Lübnân, 1996.
  • Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevre Sülemi. el-Câmiu’l-kebîr. thk. Beşşâr Avvâd Marûf. 6 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Garbi’l-İslâmî, 1998.
  • Uludağ, Süleyman. “Azâim”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Erişim 19 Nisan 2020. https://islamansiklopedisi.org.tr/azaim
  • Zebîdî, Ebü’l-Feyz Muhammed el-Murtazâ b. Muhammed b. Muhammed b. Abdirrezzâk el-Bilgrâmî el-Hüseynî. Tâcu’l-‘arûs min cevâhiri’l-kâmûs. 40 Cilt. Riyad: Daru’l-Hidâye, ts.
  • Zekeriyyâ el-Ensârî, Ebû Yahya Zeynüddîn Zekeriya b. Muhammed b. Ahmed es-Süneykî. Esne’l-metâlib fî şerhi Ravzi’t-tâlib. 4 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2000.
  • Zeylaî, Osman b. Ali. Tebyînü’l-hakâik şerhu Kenzü’d-dekâik. 6 Cilt. Kahire: Matbaatü’l-Kübra’l-Emîriyye, 1313.
  • Zürkânî, Ebû Muhammed Abdülbâkî b. Yûsuf b. Ahmed el-Vefâî el-Mısrî. Şerhu muhtasarı Halîl. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-‘Ubeykân, 2002.
  • “https://sozluk.gov.tr/”, ts. Erişim 31 Mart 2020
  • “İllüzyon Nedir? Neden Algı Yanılması Yaşarız”. Erişim 19 Nisan 2020. https://www.fikir.gen.tr/illuzyon-nedir-neden-algi-yanilmasi-yasariz/
  • “Medyumun Vergi Vermesi Medyumluğu Yasal Hale Getirir mi?” Erişim 22 Nisan 2020. http://www.gchukukburosu.com/?p=621
  • “Rukye”. Mv. F. 23/96-98. Kuveyt, ts.
  • “Sihr”. Mv. F. 24/259-269. Kuveyt, ts.
  • TCK, Türk Ceza Kanunu. Nitelikli Dolandırıcılık 5237-158/1-a) bendi (26 Eylül 2004). Erişim 19 Nisan 2020. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237.pdf

Lisans