e-ISSN: 2148-8134
p-ISSN: 2148-5631
Başlangıç: 2014
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı

Araştırma

  1. Ana Sayfa
  2. Arşiv
  4. Araştırma

Din (İslam) Merkezli Sekülerleşme Kavramı Yerine Metafizik Merkezli Sekülerleşme Kavramı Metaphysical Concept of Secularization versus Islamic Concept of Secularization

Volkan Ertit Aksaray Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü, Kurumlar Sosyolojisi Anabilim Dalı 0000-0002-6114-2606

DOI:

10.30523/mutefekkir.375188

Nasıl Atıf Yapılır

Ertit, Volkan . "Din (İslam) Merkezli Sekülerleşme Kavramı Yerine Metafizik Merkezli Sekülerleşme Kavramı". . Mütefekkir 4/8 (2017), 297-312. https://doi.org/10.30523/mutefekkir.375188

Zotero Mendeley EN EndNote

Öz

21. yüzyılın hemen başında “Türkiye sanılanın aksine sekülerleşiyor mu?” sorusu Türkiye kamuoyunu meşgul eden tartışmalardan biri oldu. Bu tartışmalar “din (İslam) merkezli” ve “metafizik merkezli” olmak üzere iki farklı sekülerleşme kavramının karşı karşıya gelmesine ve aynı kavramla farklı iddialar ortaya atılmasına sebep oldu. O nedenle Türkiye’nin sekülerleşmesi üzerine bir tartışma yapmadan önce, sekülerleşmenin ne olduğu ve ne olmadığı üzerine tartışma yapmanın gerekliliği ortaya çıktı. Zira sekülerleşmeyi süreç içerisinde metafizik alanın (din, dinimsi yapılar, halk inançları, batıl inançlar vb.) toplumsal gücünün azalması olarak ifade eden metafizik merkezli tanım, sekülerleşmeyi “dinsizleşmek” ya da “İslam-dışılık” olarak kodlayan din merkezli tanımın gölgesi altında kaldı. Bu makale ise modernleşme sürecinin Türkiye’de yaşanan toplumsal dönüşüm üzerindeki etkisini anlayabilmek için din merkezli değil, metafizik merkezli bir tanıma ihtiyaç olduğunu açıklamaya çalışmaktadır.

In early 21st century, the question “Is Turkey becoming secularized contrary to popular belief?” was one of the discussions occupying Turkish public opinion. These discussions led to the encounter of two different concepts of secularization, “theological (Islamic)” and "metaphysical", and to put forward different claims using the same concept. Hence, it became evidentwas understood that a discussion was necessary to understand what secularization is and what it is not before starting any debate on Turkey's secularization. That is because the metaphysical discussion that defines secularization as the decline in the social influence of metaphysical realm (religion, religion-like mechanisms, folk religions, superstitious beliefs, etc.) is overshadowed by the Islamic definition describing secularization as "irreligiousness" or "non-Islamism". Therefore, discussingTo understand the social transformation in Turkey, this article attempts to explain that metaphysical rather than theological definition of secularization is necessary for understanding the social implications of the process of modernization.

Anahtar Kelimeler:

Sekülerleşme, İslam, Metafizik, Din Sosyolojisi, Türkiye
Secularization, Islam, Metaphysics, Sociology of Religion, Turkey

Referanslar

  • Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Türkiye’de Aile Yapısı Araştırması 2011, 2011, http://www.cocukhaklariizleme.org/wp-content/uploads/turkiyenin-aile-yapisi-arastirmasi-20111.pdf, (et. 28.08.2017).
  • Akın, Ayşe-Özvarış, Ş.B., Adölesanların Cinsel ve Üreme Sağlığını Etkileyen Faktörler Projesi, Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi, 2003, http://www.huksam.hacettepe.edu.tr/Turkce/SayfaDosya/adolesan.pdf, (et. 28.08.2017).
  • Albayrak, Ali-Çapcıoğlu, İhsan. “Ehl-i Sünnet Geleneğine Bağlı Bir Orta Anadolu Köyünde Halk İnançları ve Uygulamaları”, Dini Araştırmalar, 8/24 (2006): 107-132.
  • Amman, Tayfun, “Ailenin Açık ve Örtük Sekülerleşmesinin Sosyolojik Analizi”, Aile ve Eğitim, ed. Mehmet Faruk Bayraktar, Ensar Neşr, İstanbul 2010, ss. 41-70.
  • Anık, Mehmet, “Two Axes Revolving Around the Discussions of Secularism in Turkey: Şerif Mardin and İsmail Kara”, İnsan & Toplum, 2/4 (2012): 9-34.
  • Atay, Tayfun, Din Hayattan Çıkar, İletişim, İstanbul 2012.
  • Bayhan, Vehbi, “Gençlik ve Postmodern Kimlik Örüntüleri Üniversite Gençliğinin Sosyolojik Profili (İnönü Üniversitesi Uygulaması)”, Gençlik Araştırmaları Dergisi, 1/1 (2013): 134-157.
  • Bruce, Steve, God is Dead, Blackwell, Oxford 2002.
  • Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Merkezi (ÇETAD), Gençlik ve Cinsellik, ed. Karabey, Selma-Müftüoğlu Nurcan, 2007, http://www.cetad.org.tr/Cetaddata/Book/32/269201116835-Bilgilendirme_Dosyasi_7.Pdf, (et. 28.08.2017).
  • Civil, Birsen-Yıldız, Hatice, “Erkek Öğrencilerin Cinsel Deneyimleri ve Toplumdaki Cinsel Tabulara Yönelik Görüşleri”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3/2 2010: 58-64.
  • Çayıroğlu, Yüksel, “Modern Zamanlarda Ailevi Çözülmenin Psiko-Sosyal Dinamikleri”, Mehir Aile, 3 (2016): 11-40.
  • Çelik, Celaleddin, Geleneksel Şehir Dindarlığından Modern Kent Dindarlığına, Hikmet Yayınları, İstanbul 2013.
  • Çelikoğlu, Nalan, Türkiye’de Üniversite Gençliğinde Mahremiyetin Dönüşümü, Basılmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2007.
  • Çetin, Adnan, “Bir Kavramın Kısa Tarihi: ’Mahalle Baskısı’”, Mukaddime, 2/1 (2011): 81-92.
  • Çınar, Menderes, “Turkey’s Transformation Under the AKP Rule”, The Muslim World, 96/3 (2006): 469–486.
  • Darende, Ömer Faruk-Kirman, Mehmet Ali, “Wilson’a Göre Sekülerleşme”, Turkish Studies, 12/10 (2017): 81-100.
  • Dinçer, Özüm, Namus ve Bekâret: Kuşaklar Arasında Değişen Ne? İki Kuşaktan Kadınların Cinsellik Algıları, Basılmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2007.
  • Durkheim, Émile, Elementary Forms of Religious Life, Oxford University Press, Oxford 2008 [1912].
  • Erdoğan, İlker, “Erkek Dergilerinde (Men’s Health-FHM-Esquire-GQ Türkiye Örneğinde) İdeal(leştirilen) Erkek(lik) İmajının İçerik Çözümlemesi”, Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 10/20 (2013): 140-164.
  • Ertit, Volkan, “Sekülerleşme Teorisinde Bilim ve Din İlişkisine Farklı Bir Yaklaşım”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14/2 (2013): 115-130.
  • Ertit, Volkan, “Birbirinin Yerine Kullanılan İki Farklı Kavram: Sekülerleşme ve Laiklik”, Akademik İncelemeler Dergisi, 9/1 (2014): 103-124.
  • Ertit, Volkan, “Sekülerleşmenin Hızlandırıcısı Olarak Kapitalizm”, Liberal Düşünce Dergisi, 19/73-74 (2014): 63-82.
  • Ertit, Volkan, “Sekülerleşmenin Hızlandırıcısı Olarak Kentleşme”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 41 (2014): 247-253.
  • Ertit, Volkan, Endişeli Muhafazakarlar Çağı – Dinden Uzaklaşan Türkiye, Orient, Ankara 2015.
  • Ertit, Volkan, Secularization of Alevis in Turkey. An Extention of Steve Bruce’s Secularization Paradigm and Its Application to Alevi Communities in Turkey, Basılmamış doktora tezi, Radboud Üniversitesi, Nijmegen 2017.
  • Güleç, Melda Medine. “Bursa’nın Dağlık Bölgelerinde Kadın Türbeleri Etrafında Oluşan Ritüeller ve Ana Tanrıça Kültü”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 37 (2017): 108-121.
  • Güven, Ahmet, “Gezi’nin Dili: Göstergebilimsel Bir İnceleme”, İnsan&İnsan, 1/2 (2014): 19-29.
  • Joukhador, Jackie -Blaszczynski, Alex - Maccallum, Fiona, “Superstitious beliefs in gambling among problem and non-problem gamblers: preliminary data”, Journal of Gambling Studies, 20/2 (2004): 171-180.
  • Karaarslan, Faruk, “Endişeli Muhafazakarlar Çağı: Dinden Uzaklaşan Türkiye”, İnsan & Toplum Dergisi, 4/9 (2015): 151-155.
  • Karaaslan, Selda, 1980 Sonrası Türk Toplumunda Din Eksenli Dönüşümlerin Kadın Kıyafetlerinin Değişimine Yansımaları, Basılmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2010.
  • Kirman, Mehmet Ali, Din ve Sekülerleşme, Karahan Kitapevi, Adana 2005.
  • Sağır, Adem, “Endişeli Muhafazakarlar Çağı’na Bir Prolegomena”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi, 4/3 (2015): 791-809.
  • Sarmış, Mustafa, Sinema ve Din (Sekülerleşme Bağlamında Hollywood Sineması Örneği), Basılmamış doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya 2016.
  • Steup, Matthias, “Empiricism, metaphysics, and voluntarism”, Synthese, 178/1 (2011): 19-26.
  • Süleymanov, Abulfez, “Çağdaş Türk Toplumlarında Aile ve Evlilik İlişkileri”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 58 (2010): 197-216.
  • Toprak, Binnaz-Bozan, İrfan-Morgül, Tan-Şener, Nedim, Türkiye’de Farklı Olmak, Metis Yay. III. Baskı, İstanbul 2010.
  • Yapıcı, Asım, “Modernleşme-Sekülerleşme Sürecinde Türk Gençliğinin Anlam Dünyasında Dinin Yeri (Çukurova Üniversitesi Örneği)”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9/2 (2009): 1-37.
  • Yıkmış, Meral Salman, Hacı Bektaş Veli’nin Evlatları, İletişim, İstanbul 2014.
  • Yılmaz, Hakan, Türkiye’de Muhafazakârlık. Aile, Cinsellik ve Din, 2012, Ağustos, http://www.aciktoplumvakfi.org.tr/pdf/muhafazakarlik/04.pdf, (et. 28/08/2017).
  • Yılmaz, Sinan, Türk Ailesinin Dönüşümü ve Din, Basılmamış Doktora tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2008.
  • Yoder, Don, “Toward a Definition of Folk Religion”, Western Folklore, 33/1 (1974): 2-15.

Lisans