Türkiye’de Yapılan Barış Konulu Dini Araştırmalar: Bir İçerik Analizi Çalışması The Religious Studies on Peace in Turkey: A Content Analysis Study
Öz
Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de yapılan barış konulu dini araştırmaların içerik analizini yapmak, bu yolla çalışmaların eğilimini belirlemektir.
Araştırmada yöntem olarak içerik analizi yaklaşımı benimsenmiştir. İçerik analizine tabi tutulmak üzere Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi’nde indekslenen yüksek lisans ve doktora tezleri ile İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM) İlahiyat Makaleleri Veri Tabanı ve ULAKBİM Sosyal Bilimler Veri Tabanında indekslenen barış konulu dini araştırmalar (özgün makale, bildiri, çeviri) taranmıştır. Bu yayınların tespit edilmesinde "barış" kavramı ve "birlikte yaşama" kavramı başlıkta ayrı ayrı taratılmış, sonuç olarak görüntülenen çalışmalar dini bir bağlama sahip olmasına göre çalışmaya dahil edilmiştir. Verilerin analizinde NVIVO nitel veri analiz programı ile SPSS paket veri analiz programları kullanılmıştır.
Araştırma bulguları sayesinde, Türkiye’de geçmişten günümüze barış bağlamında hangi konuların daha sıklıkla çalışıldığı, araştırmalarda kullanılan yöntemler, çalışmaların yıllara göre dağılımı gibi çeşitli sonuçlar açıkça görülecektir. Bu bakımdan yapılan çalışmanın, araştırmacılara bundan sonra yapılacak çalışmalarda gerek konu, gerekse yöntem bakımından alanda gözlenen boşluğu doldurmak üzere yol gös-tereceği düşünülmektedir. Diğer taraftan barış konusu üzerine yapılan dini araştırmaların eğilimi tespit edilmiş olacaktır.
The aim of this study is to make a content analysis the religious studies on peace in Turkey, and to determine the trends in this field by the way of this analysis.
Content analysis approach is adopted as a research method in the study. Religious studies on peace (article, paper and translation) indexed in the databases of ISAM (Islamic Studies Center) and ULAKBIM (Turkish Academic Network and Information Center) and Master and PhD theses indexed at the Databases of National Thesis Center of the Council of Higher Education were scanned for the content analysis. While determining the studies, the concepts of "peace" and "coexistence" were separately searched in the titles and the ones related to a religious content were included to this study. NVIVO qualitative data analysis program and SPSS statistical analysis software package were applied in data analysis.
By means of research findings, it will be clearly seen which themes on peace were mostly studied in Turkey, which methods were used in the studies and distribution of studies by years and so on. Thus, the research will lead the researchers about the theme and the method to eliminate the deficiencies in the field for after studies. Also the tendency of the religious studies on peace will be determined.
Anahtar Kelimeler:
Referanslar
- Al, Umut. “Çok Yazarlılığın Bilimsel İletişimdeki Yeri” Prof. Dr. Nilüfer Tuncer’e Armağan (özel sayı), 2005: 31-41.
- Albayrak, Kadir. “İdeal Barış Söylemi İle Reel Şiddet Eylemi Arasında Dinler.” Din ve Dünya Barışı Uluslararası Sempozyum. İstanbul, 2008. 574-601.
- Dalkılıç, Mehmet, ve Ramazan Biçer. “Etnik Barış Bağlamında Bulgaristan Türklerinin Bulgarlarla Sosyal İlişkileri” Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi 69 (2014): 119-151.
- Gündüz, Şinasi. “Kültürlerarası Barış ve Birarada Yaşamanın Teolojik Temelleri” İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 14 (2006): 17-28.
- Kalın, İbrahim. “Islam and Peace: A Preliminary Survey on the Sources of Peace in the Islamic Tradition” İslâm Araştırmaları Dergisi, 11 (2004): 1-37.
- Karagöz, Yalçın, ve Süleyman Ekici. “Sosyal Bilimlerde Yapılan Uygulamalı Arştırmalarda Kullanılan İstatistiksel Teknikler ve Kullanılan Ölçekler” C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 5/ 1 (2004): 25-43.
- Karslı, Bahset. Din ve Sosyal Bütünleşme: Farklılık ve Birlikte Yaşama (Göksun Örneği). Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, 2012.
- Kirman, Mehmet Ali. “Barışa Giden Yolda Dinlerin Rolü: Sosyolojik Bir Analiz” Din ve Dünya Barışı Uluslararası Sempozyum. İstanbul, 2007. 423-439.
- Köse, Saffet. “Din Özgürlüğünün Sağlanmasının Barışa Katkısı” 2005 Yılı Kutlu Doğum: Dinin Dünya Barışına Katkısı Sempozyumu. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 2006. 269-309.
- Malik, Mohammad Manzoor, ve Saim Kayadibi. “Religion and Global Peace: The Instrumentality of Religion.” Birey ve Toplum 1/ 2 (2011): 149-168.
- Önal, Gökhan, ve Zeki Arsal. “İlkokul ve Ortaokul Öğretim Programlarında Barış Eğitimi” Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (2015): 176-191.
- Patton, Michael Quinn. Qualitative Research and Evaluation Methods. London: Sage Publications, 2002.
- Pekasil, Tahir. “Geleneksel Dini Statülerin Toplumsal Uzlaşıya Katkı İmkanları: Mardin Örneğinde Seydalar” V. Ulusal Din Görevlileri Sempozyumu. Mardin, 2014. 219-251.
- Yao, Xinzhong. “Religion, War And Peace - A Confucian Response” Din ve Dünya Barışı Uluslararası Sempozyum. İstanbul, 2007. 440-462.
- Yıldırım, Ali, ve Hasan Şimşek. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2013.