Türkiye'de Dindar Müslümanların Maruz Kaldığı Dışlama Üzerinden Açığa Çıkan Hak Çatışmaları Conflicts of Right which Appear over the Marginalisation of the Pious Muslims in Turkey
Öz
Bu çalışmada, dilin dünya algısını ve dünyada varolmayı belirlemesi ve yönetmesi şeklindeki felsefi saptamadan hareketle yeni Türkçede edinilmiş alışkanlıklar üzerinden Müslüman dindarlara yansıyan hak ihlalleri soruşturulmaktadır. Akademik ve bilimsel algıların yanı sıra tarihsel ve politik arka planların da ele alındığı çalışmada, örnek bazı metinler yapıbozuma uğratılmakta ve Müslüman dindar kavramı etrafındaki algıların bilinçaltına inilmektedir. Dille ilgili her türlü etkinliğin bir bütünü olarak yeni Türkçe kültürde "˜Müslüman dindar' kavramının ima ettiği insan tipi, genelde sanılanın aksine yaşamaya yeterince hak sahibi değildir. Temel sav, Müslüman dindar kimliğinde ötekileştirilen unsurlar olmaksızın dindar bir insanın kendine bile bir "˜normal algı' üretemediğidir. Bu, bir çeşit psiko-teolojik travmadır ve derinlemesine incelenmesi lüzumludur. Bu bakımdan çalışma, Türkçedeki "˜Müslüman dindar' kavramını da yapıbozuma uğratmakta ve sonra onun asılları olarak varsayılanların durumlarını değerlendirmektedir.
In this study, violations of right which reverberate to the pious muslims over the newlyacquired habits in Turkish with the motive of philosophical detection in the form of determining and managing the world perception of the language and its determining the existence in the world are being investigated. In the study where historical and political backgrounds, besides academic and scientific perceptions, are handled, some sample texts are being exposed to deconstruction and the subconscious of the perceptions around the concept of "pious muslim" is explored. The type of human which is implied by the concept of "pious muslim" in the new Turkish culture as the whole of each event about the language doesn't have enough right for living, as opposed to popular belief. The basic argument is that a pious person can't produce a normal perception even for himself/ herself without marginalised elements within the pious muslim identity. This is a kind of psycho-theological trauma and needs a deep examination. With this aspect, this study also deconstructs the concept of "pious muslim" and then evaluates the conditions of what are considered as its principals.
Anahtar Kelimeler:
İnsan, Dil, Toplum, Kültür, Hak, Adalet, Psiko-teoloji
Human, Language, Society, Culture, Right, Justice, Psycho-theology
Referanslar
- Asad, Talal (2007), Sekülerliğin Biçimleri, (Çeviren: Ferit Burak Aydar), Metis Yayınları, İstanbul.
- Attas, S. Nakib (2003), İslâm, Sekülerizm ve Geleceğin Felsefesi, (Çeviren: Mahmut Erol Kılıç), İnsan Yayınları, 3. Baskı, İstanbul.
- Austin, J. L. (1979), ‘Performative-Constative’, The Philosophy of Language içinde, (editör: John R. Searle), Oxford University Press, 6. Baskı, London.
- Babinger, Franz&Köprülü, Fuat (2003), Anadolu’da İslâmiyet, (Yayına Hazırlayan: Mehmet Kanar-Çeviren: Ragıp Hulusi), İnsan Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Baert, Patrick (2009), Sosyal Bilimler Felsefesi Pragmatizme Doğru, (Çeviren: Ümit Tatlıcan), Küre Yayınları, İstanbul.
- Başer, Nami (2012), Lacan, Say Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Bulut, Yücel (2004), Oryantalizmin Kısa Tarihi, Küre Yayınları, İstanbul.
- Carr, Edward Hallett (2010), Karl Marx, (Çeviren: Uygur Kocabaşoğlu), İletişim Yayınları, İstanbul.
- Carrier, James G. (2007), “Oksidentalizm: Tersine Dönmüş Bir Dünya”, Oryantalizm Tartışma Metinleri, (Çeviren: Birgül Koçak, Editör: Aytaç Yıldız), Doğu Batı Yayınları, Ankara.
- Clifford, James (2007), “Oryantalizm Üzerine”, Oryantalizm Tartışma Metinleri içinde, (Çeviren: Ferit Burak Aydar, Editör: Aytaç Yıldız), Doğu Batı Yayınları, Ankara.
- Davison, Andrew (2002), Türkiye’de Sekülarizm ve Modernlik, (Çeviren: Tuncay Birkan), İletişim Yayınları, İstanbul.
- Direk, Zeynep (2003), Dünyanın Teni Marleau-Ponty Felsefesi Üzerine İncelemeler, (editoryal çalışma), Metis Yayınları, İstanbul.
- Direk, Zeynep (2005), Başkalık Deneyimi Kıta Avrupası Felsefesi Üzerine Denemeler, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
- Ewald, Oscar (2010), Fransız Aydınlanma Felsefesi, (Çeviren: Gürsel Aytaç), DoğuBatı Yayınları, Ankara.
- Foucault, Michel (2006a), Kelimeler ve Şeyler, (Çeviren: Mehmet Ali Kılıçbay), İmge Kitabevi, 3. Baskı, Ankara.
- Foucault, Michel (2006b), Hapishanenin Doğuşu, (Çeviren: Mehmet Ali Kılıçbay), İmge Kitabevi, 3. Baskı, Ankara.
- Foucault, Michel (2011a), Bilginin Arkeolojisi, (Çeviren: Veli Urhan), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
- Foucault, Michel (2011b), Özne ve İktidar, (Çevirenler: Işık Ergüden-Osman Akınhay), Ayrıntı Yayınları, 3. Baskı, İstanbul.
- Gadamer, Hans-George (2008), Hakikat ve Yöntem –Birinci Cilt-, (Çevirenler: Hüsamettin Arslan-İsmail Yavuzcan), Paradigma Yayınları, İstanbul.
- Göle, Nilüfer (2000), İslamın Yeni Kamusal Yüzleri, (editoryal bir çalışma), Metis Yayınları, 2. Baskı.
- Göle, Nilüfer (2010), İç İçe Girişler: İslam ve Avrupa, (Çeviren: Ali Berktay), Metis Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Görgün, Tahsin (2003), Anlam ve Yorum, Gelenek Yayınları, İstanbul.
- Gülalp, Haldun (2003), Kimlikler Siyaseti Türkiye’de Siyasal İslamın Temelleri, Metis Yayınları, İstanbul.
- Hanratty, Gerald (2002), Aydınlanma Filozofları Locke-Hume ve Berkeley, (Çevirenler: Tuncay İmamoğlu-Celal Büyük), Anka Yayınları, İstanbul.
- Heidegger, Martin (2008), Varlık ve Zaman, (Çeviren: Kaan H. Ökten), Bahçeşehir Üniversitesi Yayınları (Agora Kitaplığı), İstanbul.
- Hume, David (2004), Din Üstüne, (Çeviren: Mete Tunçay), İmge Kitabevi, 4. Baskı, Ankara.
- Kara, İsmail (2008), Cumhuriyet Türkiyesi’nde Bir Mesele Olarak İslâm, Dergâh Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Kara, İsmail (2010), Başlıksız Sunum içeriği, Türkiye’de/Türkçede Felsefe Üzerine Konuşmalar içinde, (Yayına Hazırlayan: M. Cüneyt Kaya), Küre Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Karakaya, Mehmet Murat (2010), İslâm ve Terakki, Fecr Yayınları, Ankara.
- Kavakçı, Merve (2013), “Hak’tan Hak’sızlığa Uzanan Yol”, Eğitime Bakış, Yıl: 9, Sayı: 25, Eğitim Bir-Sen, Ankara.
- Köse, Saffet (2014), Genetiğiyle Oynanmış Kavramlar ve Aile Medeniyetinin Sonu, Mehir Vakfı Yayınları, Konya.
- Lapidus, Ira M. (2010), İslâm Toplumları Tarihi Cilt 2: 19. Yüzyıldan Günümüze, (Çevirenler: Yasin Aktay, Mevlüde Ayyıldızoğlu Aktay), İletişim Yayınları, İstanbul.
- Lewis, Bernard (2007), “Oryantalizm Sorunu”, Oryantalizm Tartışma Metinleri içinde; (Çeviren: Ferit Burak Aydar; Editör: Aytaç Yıldız), DoğuBatı Yayınları, Ankara.
- Lewis, Bernard (2009), Modern Türkiye’nin Doğuşu, (Çeviren: Boğaç Babür Turna), Arkadaş Yayınları, 3. Baskı, Ankara.
- Mardin, Şerif (2002), Türk Modernleşmesi, (Çevirenler: Mümtaz’er Türköne-Tuncay Önder), İletişim Yayınları, 11. Baskı, İstanbul.
- Meriç, Cemil (2011), Bu Ülke, İletişim Yayınevi, 37. Baskı, İstanbul.
- Mitchell, Stephen A. & Black, Margaret J. (2012), Freud ve Sonrası, (Çeviren: Ayhan Eğrilmez), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
- Mufti, Aamir R. (2007), “Auerbach İstanbul’da: Edward Said, Seküler Eleştiri ve Azınlık Kültürü Sorunu”, Oryantalizm Tartışma Metinleri, (Çeviren: Yasemin Çına, Editör: Aytaç Yıldız), Doğu Batı Yayınları, Ankara.
- Müteferrika, İbrâhim (2000), Milletlerin Düzeninde İlmî Usüller, (Sadeleştiren: Ömer Okutan), Milli Eğitim Basımevi (M.E.B.), İstanbul.
- Ozankaya, Özer (2002), “Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşuna Temel Olan “Cumhuriyet” Ya da “Demokrasi” Anlayışı”, Cumhuriyet ya da Demokrasi içinde, (Yayına Hazırlayan: Özer Ozankaya), T.C. Kültür Bakanlığı Cumhuriyet Kitaplığı, Ankara.
- Özel, İsmet (2010), Üç Mesele, Şûle Yayınları, İstanbul.
- Öztürk, Ali (2013), “Sosyal Bilimlerde Kavram ve Olgu Modülasyonu Bağlamında Bir Tekno-Metodoloji Denemesi (Sekülerist Bilim İndirgemeciliğinin Din Kavram ve Olgusuna Yaklaşımı Örneğinde)”, İmajoloji Bir Disiplin Denemesi içinde, Elis Yayınları, 2. Baskı, Ankara.
- Rawls, John (2007), Siyasal Liberalizm (“Kamusal Akıl Düşüncesinin Yeniden Ele Alınması” makalesiyle birlikte neşir), (Çeviren: Mehmet Fevzi Bilgin), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
- Root, H. E. (2004), ‘Dinin Doğal Tarihi Üstüne’, (Çeviren: Mete Tunçay), İmge Kitabevi, 4. Baskı, Ankara.
- Rousseau, Jean-Jacques (2010), Toplum Sözleşmesi, (Çeviren: Vedat Günyol), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, VI. Baskı, İstanbul.
- Rubin, Andrew N. (2007), “Edward Said (1935-2003)”, Oryantalizm Tartışma Metinleri, (Çeviren: Ferit Burak Aydar, Editör: Aytaç Yıldız), Doğu Batı Yayınları, Ankara.
- Said, Edward (2000), Kış Ruhu, (Çeviren: Tuncay Birkan), Metis Yayınları, İstanbul.
- Said, Edward W. (2010), Şarkiyatçılık Batı’nın Şark Anlayışları, (Çeviren: Berna Ülner), Metis Yayınları, 5. Baskı, İstanbul.
- Searle, John R. (2005a), Bilinç ve Dil, (Çevirenler: Muhittin Macit, Cüneyt Özpilavcı), Litera Yayıncılık, İstanbul.
- Searle, John R. (2005b), Toplumsal Gerçekliğin İnşâsı, (Çevirenler: Muhittin Macit, Ferruh Özpilavcı), Litera Yayıncılık, İstanbul.
- Searle, John R. (2006), Zihin Dil Toplum, (Çeviren: Alaattin Tural), Litera Yayıncılık, İstanbul.
- Shayegan, Daryush (2010), Yaralı Bilinç Geleneksel Toplumlarda Kültürel Şizofreni, (Çeviren: Haldun Bayrı), Metis Yayınları, 6. Basım, İstanbul.
- Taylor, Charles (2010), Çokkültürcülük, (Yayına Hazırlayan: Amy Gutmann-Çeviren: Yurdanur Salman), Yapı Kredi Yayınları, 3. Baskı, İstanbul.
- Tuğcu, Tuncar (2000), Batı Felsefesi Tarihi, Alesta Yayınları, Ankara.
- Tunçay, Mete (2004), ‘Çevirenin Önsözü’, Din Üstüne içinde, İmge Kitabevi, 4. Baskı, Ankara.
- Turner, Bryan S. (1997), Oryantalizm, Kapitalizm ve İslam, (Çeviren: Ahmet Demirhan), İnsan Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Turner, Bryan S. (2003), Oryantalizm, Postmodernizm ve Globalizm, (Çeviren: İbrahim Kapaklıkaya, Anka Yayınları, 2. Basım, İstanbul.
- Weber, Max (2011), Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu, (Çeviren: Milay Köktürk), Bilgesu Yayınları, Ankara.
- Wittgenstein, Ludwig (2008), Tractatus Logico-Philosophicus (Almanca-Türkçe birlikte neşir), (Çeviren: Oruç Aruoba), Metis Yayınları, 5. Baskı, İstanbul.
- Yavuz, Hilmi (1998), Osmanlılık, Kültür, Kimlik, Boyut Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Yavuz, Hilmi (1999), Modernleşme, Oryantalizm ve İslam, Boyut Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.