e-ISSN: 2148-8134
p-ISSN: 2148-5631
Başlangıç: 2014
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı

Araştırma

Cumhuriyet Dönemi Lise Felsefe Müfredatlarında Din Algısı ve İdeolojik Arka Plan Perception of the Religion in High School Philosophy Curriculum and the IdeologicalBackground

Osman Zahid Çifçi Aksaray Üniversitesi, İslami İlimler Fakültesi, Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü, Din Bilimleri Anabilim Dalı
Zübeyir Ovacık Aksaray Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü

DOI:

10.30523/mutefekkir.130263

Nasıl Atıf Yapılır

Çifçi, Osman Zahid - Ovacık, Zübeyir . "Cumhuriyet Dönemi Lise Felsefe Müfredatlarında Din Algısı ve İdeolojik Arka Plan". . Mütefekkir 2/4 (2015), 329-341. https://doi.org/10.30523/mutefekkir.130263

Zotero Mendeley EN EndNote

Öz

Cumhuriyet, eğitim, felsefe ve din kavramlarının bir arada kullanıldıkları bir üst başlık Türkiye‘de çağdaş düşüncenin seyrini açıklamada anahtar kavramlar olarak konuyla ilgili olanlar açısından çok dikkat çekici olsa gerektir. Fakat bu çalışma, Tanzimat döneminde yoğun bir şekilde kendini gösteren materyalist ve idealist akımlar arasındaki tartışmaları veya lise felsefe ders kitaplarında dinin veya metafizik problemlerin nasıl tartışıldığı meselesi üzerinde yoğunlaşmamaktadır. Bu çalışma, kabataslak bir şekilde sadece müfredat üzerine dikkatleri çevirmeyi amaçlamaktadır. Bununla birlikte Cumhuriyet dönemindeki felsefe öğretiminde din problemini merkeze alarak geniş bir müktesebatı tartışmayı en azından gündeme getirmektedir. Ayrıca çalışmanın bir diğer amacı da programları oluşturan ideolojik altyapıyı tespit etmektir. Elbette ki müfredat üzerine kabataslak dikkat çekmek bile batılılaşma, cumhuriyet, metafizik, din, felsefe gibi kavramların ima ettiği ilgi çekici konulara zihni kışkırtmaya yetecektir.
A top title under which republic, education, philosophy and religion are used together must be interesting for people who are interested in the issue as key concepts in explaining the course of contemporary thought in Turkey. Yet, this study doesn‘t focus on debates among materialist or idealist movements appearing during Tanzimat Period, or on the issue of how religion or metaphysical problems are discussed in high-school coursebooks of philosophy. This study aims only at directing attentions over the curriculum in outline. Moreover, it, at least, brings forward the discussion of the large body of knowledge centralising the problem of religion in teaching philosophy. It also aims at detecting the ideological background responsible for the composition of the curriculum. Attracting attentions on the curriculum will of course provoke the minds towards interesting issues implied by concepts such as westernisation, republic, metaphysics, religion, and philosophy.

Anahtar Kelimeler:

Felsefe, Lise Felsefe Müfredatı, İdeoloji, Din Algısı
Philosophy, High School Philosophy Curriculum, Ideology, Perception of the Religion

Referanslar

  • Ahmet Arslan, Felsefeye Giriş, Vadi Yayınları, Ankara 1994.
  • Arslan Kaynardağ, Türkiye’de Cumhuriyet Döneminde Felsefe,T. C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2002.
  • Aytekin Demircioğlu, Ekrem Ziya Duman, “1935 ve 2009 Felsefe Öğretim Programlarına Göre Yazılmış Ders Kitaplarındaki Çeşitli Felsefe Kavramlarının Karşılaştırılması”, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, Journal of Research in Educationand Teaching, C. 2, S. 2, ss. 271-278.
  • Felsefe Dersi Öğretim Programı, T. C. Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğü,2009.
  • Hasan Cicioğlu, “Cumhuriyet Döneminde Ortaöğretim Programlarında Felsefe Grubu Derslerinin Analizi” Eğitim ve Bilim Dergisi, C. 10, S. 55, ss. 16-22.
  • Kemal H. Karpat, Kısa Türkiye Tarihi, TimaşYayınları,İstanbul, 2012.
  • Liselerin İkinci Devre Müfredat Programı, Maarif Vekaleti, Matba-i Amire, 1340.
  • Lise Müfredat Programları Esbab-ı Mücibesi Layihası, Matba-i Amire, 1340.
  • Lise Müfredat Programı, Maarif Vekaleti, İstanbul: Devlet Matbaası, 1934.
  • Lise Programı,Kültür Bakanlığı,Devlet Basımevi, İstanbul, 1938.
  • Lise 3’üncü Sınıf Felsefe Dersi Öğretim Programı, Tebliğler Dergisi, 48(2195), Millî Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı, 1985.
  • Nurettin Topçu, Türkiye’nin Maarif Davası, Dergah Yayınları, İstanbul, 2010.
  • Ortaöğretim Kurumları Felsefe Dersi Programı, MEB, Millî Eğitim Basımevi, Ankara, 1992.
  • Osman Kafadar, “Felsefe Öğretiminin Türk Eğitim Sistemine Girişi ve Tarihi Gelişimi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1994, C. 27, S. 1, ss. 279-288.
  • Osman Kafadar, “Türkiye’de Cumhuriyet Döneminde Liselerde Felsefe Eğitimi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1994, C. 27, S. 2, ss. 691-718.
  • Ömer Kızıltan, Cumhuriyet Dönemi Ortaöğretim Felsefe Dersi Programlarının Amaçları Çerçevesinde Felsefe Anlayışlarının İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, 2014.
  • Recep Alpyağıl, “Türkiye’deki Felsefe Faaliyetlerine Bir Prologomena ve Bir Protreptik”, Türkiye’de Bir Felsefe Gelen-ek-i Kurmaya Çalışmak, İz Yayınları, İstanbul, 2012.
  • Sosyoloji, Mantık ve Felsefe Dersi Müfredatı,Tebliğler Dergisi, Maarif Vekâleti, 1957, 20(976).
  • Süleyman Hayri Bolay, Felsefeye Giriş, Akçağ Yayınları, Ankara, 2010.
  • Tebliğler Dergisi, T. C. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Sayı: 1, Tarih: 25. 01. 2010.
  • Yahya Akyüz, Türk Eğitim Tarihi, Pegem Akademi, Ankara, 2011.

Lisans